Nhiều bệnh nhân băn khoăn rằng người bị gout có ăn được yến sào không khi yến giàu dinh dưỡng nhưng lo làm tăng acid uric. Vậy yến sào có lợi hay hại cho người bệnh gout, axit uric cao có nên ăn yến sào không, và cách dùng yến sào cho người gout thế nào mới hợp lý?
Yến sào là nguồn protein tinh khiết tự nhiên, chiếm 45–55% khối lượng tổ, kèm theo hơn 18 loại acid amin và khoáng chất như sắt, kẽm, magie, canxi. Những thành phần này giúp tăng sức đề kháng, hỗ trợ xương khớp và phục hồi cơ thể, rất cần thiết cho người bị gout.
Khác với hải sản hay thịt đỏ vốn chứa nhiều purin, yến sào có hàm lượng purin cực thấp, nên hầu như không làm tăng acid uric đột ngột trong máu. Vậy để trả lời cho câu hỏi axit uric cao có nên ăn yến sào không thì câu trả lời là có thể ăn được, nhưng cần tuân thủ liều lượng và cách dùng khoa học.
Ngoài ra, trong yến còn có glycoprotein và acid sialic, hai hoạt chất giúp giảm viêm, cải thiện tuần hoàn máu, tăng chất lượng giấc ngủ. Một số nghiên cứu y học cổ truyền cũng cho thấy, người bệnh gout dùng yến điều độ thường cảm thấy khỏe hơn, ít đau nhức và ít mệt mỏi hơn.
Như vậy, có thể khẳng định rằng yến sào có lợi hay hại cho người bệnh gout phụ thuộc vào cách dùng và tình trạng bệnh. Nếu dùng đúng cách, yến hoàn toàn có lợi cho sức khỏe người bị gout, kể cả với những người có axit uric cao nhưng được kiểm soát tốt.
Cách dùng yến sào cho người gout là yếu tố quyết định đến hiệu quả và độ an toàn:
Tham khảo thêm: Cách sử dụng yến sào cho người già hợp lý.
Không phải ai mắc gout cũng phù hợp với yến sào, bởi bản chất yến là thực phẩm giàu đạm dễ hấp thu, có thể làm tăng gánh nặng chuyển hóa nitơ ở một số người nhạy cảm. Trong giai đoạn gout cấp, khi khớp sưng nóng đỏ đau và CRP có xu hướng tăng, cơ thể đang ở trạng thái viêm mạnh nên cần ưu tiên nghỉ ngơi, bù dịch và tuân thủ thuốc kháng viêm theo chỉ định. Lúc này, việc nạp thêm thực phẩm giàu dinh dưỡng có thể khiến đường tiêu hóa khó chịu, vì thế nên tạm ngưng yến cho đến khi triệu chứng ổn định.
Người có acid uric máu vượt ngưỡng 500 µmol mỗi lít và chưa kiểm soát được bằng thuốc cũng nên cân nhắc dừng yến trong thời gian ngắn, tập trung điều chỉnh lối sống và tối ưu phác đồ hạ acid uric trước. Trường hợp đang dùng thuốc lợi tiểu như thiazide hoặc furosemide, nguy cơ tăng acid uric máu cao hơn do giảm thải qua thận, vì vậy chế độ ăn cần giản lược, tránh thêm thực phẩm giàu protein cô đặc cho đến khi bác sĩ đánh giá lại
Người có bệnh thận mạn từ giai đoạn ba trở lên dễ gặp rối loạn thải trừ sản phẩm chuyển hóa của đạm nên việc dùng yến cần thận trọng, ưu tiên lượng nhỏ và theo dõi sát cảm giác cơ thể. Lúc này không thể kết luận yến sào có lợi hay hại cho người gout, mà phải đặt vào bối cảnh xét nghiệm, thuốc đang dùng và mức kiểm soát cơn bệnh. Để an toàn, nên tạm ngưng trong giai này, tái đánh giá mỗi bốn đến sáu tuần, và chỉ cân nhắc dùng lại khi, triệu chứng đã yên và chế độ ngủ nghỉ, vận động nhẹ được duy trì đều đặn.
Vậy với người không bị gout thì việc sử dụng yến mỗi ngày có tốt không, tham khảo ngay để có phương án sử dụng phù hợp.
Khi tình trạng gout đã ổn định và bác sĩ cho phép đa dạng hóa thực đơn, việc chọn đúng loại yến sẽ giúp người bệnh nhận được lợi ích mà vẫn kiểm soát tốt acid uric. Ưu tiên yến nguyên chất, không tẩm đường và không hương liệu, vì đường tinh luyện có thể thúc đẩy đề kháng insulin và làm nặng thêm hội chứng chuyển hóa, vốn thường đi kèm gout.
Yến tinh chế sạch giúp rút ngắn thời gian nhặt lông, hạn chế tạp chất và cho bát yến trong, dễ tiêu. Tránh nước yến đóng lon công nghiệp vì thường thêm đường, chất ổn định và hương liệu, dù tiện nhưng không phù hợp cho mục tiêu kiểm soát chuyển hóa dài hạn. Hãy chọn nhà cung cấp có giấy kiểm định chất lượng, chứng nhận an toàn thực phẩm, độ ẩm đạt chuẩn bảo quản, có hướng dẫn truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
Về khẩu phần, người gout nên thiên về nhỏ mà đều, ví dụ ba đến năm gram yến khô một lần, chưng mềm với lượng đường phèn rất ít hoặc thay bằng táo đỏ, hạt sen, kỷ tử để tạo vị ngọt thanh và tính mát dễ chịu. Thời điểm dùng lý tưởng là sau bữa tối vài giờ hoặc trước khi ngủ nếu tiêu hóa ổn, kết hợp uống đủ nước trong ngày để hỗ trợ thải trừ urat. Song song, duy trì thực đơn ít purin với thịt cá nạc vừa phải, tăng rau xanh và trái cây tươi, hạn chế nội tạng, hải sản có vỏ, bia và nước ngọt có đường.
Theo dõi cân nặng, giấc ngủ, cảm giác khớp mỗi tuần, định kỳ kiểm tra acid uric máu để điều chỉnh khẩu phần yến cho phù hợp. Khi chú trọng chất lượng sản phẩm, liều lượng hợp lý và bối cảnh dinh dưỡng tổng thể, yến sào có thể trở thành điểm nhấn dễ chịu trong thực đơn ổn định gout thay vì là nguồn lo lắng về chuyển hóa.
Bên cạnh chế độ cho người gout, hãy xem 7 lựa chọn nước yến dành cho người cao tuổi để lên thực đơn linh hoạt cho ông bà, bố mẹ.
Trả lời: Không. Người bệnh chỉ nên ăn 2–3 lần/tuần để tránh cơ thể quá tải protein, gây áp lực cho thận.
Trả lời: Không. Yến có rất ít purin, nên ăn đúng liều sẽ không làm acid uric tăng đột ngột.
Trả lời: Có thể, nhưng cần dùng cách xa thuốc 1–2 giờ. Hãy tham khảo bác sĩ để đảm bảo an toàn và tránh tương tác thuốc.
Tóm lại, người bị gout có thể ăn yến sào nếu dùng liều hợp lý và chế biến thanh mát. Yến sào chứa protein tinh khiết, ít purin, nhiều acid amin và khoáng chất giúp giảm viêm, tăng miễn dịch, cải thiện thể trạng. Sử dụng đúng cách, người bị gout có ăn được yến sào không sẽ không còn là nỗi lo mà trở thành giải pháp bổ trợ an toàn cho sức khỏe.
